نقشه برداری در پروژه های ساختمانی
![نقشه برداری در پروژه های ساختمانی](https://civilkar.com/wp-content/uploads/2024/05/1710045001641-scaled.jpg)
نقشهبرداری در پروژههای ساختمانی
نقشهبرداری سایت ساختوساز فرآیند ایجاد یک نقشه دقیق و جزئی از یک سایت ساختمانی است که شامل استفاده از تکنیکها و ابزارهای مختلف برای جمعآوری دادهها در مورد سایت است، مانند تصاویر ماهوارهای، عکسبرداری هوایی، LiDAR، GPS و تجهیزات نقشهبرداری [1].
هدف از نقشهبرداری سایت ساختوساز، ارائه یک نمای جامع و به روز از سایت، از جمله توپوگرافی، ویژگیها و هرگونه ساختار موجود است. این اطلاعات میتواند توسط معماران، مهندسان و پیمانکاران برای برنامهریزی و اجرای پروژههای ساختمانی کارآمدتر و موثرتر مورد استفاده قرار گیرد [1].
نقشهبرداری از محل ساختوساز همچنین میتواند برای نظارت بر پیشرفت پروژه ساختمانی، شناسایی مسائل یا موانع احتمالی و اطمینان از تکمیل پروژه مطابق با نقشهها و مشخصات مورد استفاده قرار گیرد. به طور کلی، نقشهبرداری محل ساختوساز ابزار مهمی برای بهبود دقت و کارایی پروژههای ساختمانی است [1].
ساختوساز یکی از بزرگترین صنایع در جهان است. نقشهبرداری نقش بسیار مهمی در هر پروژه ساختمانی ایفا میکند. نقشهبرداری ساختمانی میتواند اشکال مختلفی داشته باشد. برای تعیین موقعیت و تراز بزرگراهها، پلها، ساختمانها، لولهها و سایر اشیاء ساخت بشر استفاده میشود. پس از تکمیل پروژههای بزرگ مقیاس، یک بررسی “as-built” انجام میشود تا هر گونه تغییری که در طول ساختوساز در نقشهها ایجاد شده است را پیدا کند [2].
بررسیهای بزرگراه شامل محل ترازها و محاسبه حجم موادی است که باید اضافه، حذف یا جابجا شوند. در ابتدا نیاز به بررسی توپوگرافی از سایت دارد. برای پروژههای بزرگ، از روشهای فتوگرامتری برای توسعه نقشه پایه استفاده خواهد شد. نقشه پایه توسط نقشهبرداران و سایر متخصصان برای ایجاد یک طرح پایه برای پروژه استفاده میشود. پس از ایجاد تراز، مقادیر زمینی که باید اضافه یا حذف شود محاسبه میشود. هدف اکثر پروژهها به حداقل رساندن فواصل حملونقل زمینی است. این کار با استفاده از نمودارهای جرمی انجام میشود. در نهایت نقشهبرداران ارتفاع و شیب زیرسطحهای مختلف، پایه و مواد پوشش بالایی را طرحریزی میکنند. نتیجه نهایی یک تراز صاف با انتقال صاف از بخشهای مستقیم به قوس است که امکان حملونقل عمومی ایمن را فراهم میکند [2].
![نقشه برداری ساختمانی](https://civilkar.com/wp-content/uploads/2024/05/1.jpg)
به طور سنتی، بررسی تراز بزرگراه شامل قرار دادن پایههای چوبی برای علامتگذاری موقعیت بزرگراه است. امروزه از تجهیزات GPS برای ارائه موقعیتیابی و همترازی در زمان واقعی تجهیزات ساختمانی استفاده میشود. این شکل از ساختوساز بدون پایه الزامات پرسنل نقشهبرداری شاغل در ساختوساز را تغییر داده است. نقشهبردار ساختمانی امروزی علاوه بر محاسبات مورد نیاز برای قرار دادن ترازها، به پیشینه قوی در سیستمهای مختصات، پیشبینی نقشهها و اصول ژئودتیک نیاز دارد. ساختوساز ساختمان یکی دیگر از زمینههای نقشهبرداری ساختمانی است. در این زمینه، قرارگیری صحیح پایهها، پی، دیوارها و سایر موارد ساخت ساختمان برای یک سازه سالم ضروری است [2].
انواع عملیات نقشهبرداری ساختمان
به طور کلی، نقشهبرداری ساختمان به انواع زیر تقسیم میشود:
نقشهبرداری ژئودزی: قبل از احداث ساختمان، زمین مورد نظر از نظر توپوگرافی و موقعیت جغرافیایی و… مورد بررسی قرار میگیرد.
نقشهبرداری تشخیصی: در حین ساخت، نقشهبردار سعی میکند اطلاعات لازم برای ساخت صحیح و مهندسی ساختمان و پیشبرد پروژه را ارائه دهد.
نقشهبرداری نقصها: نقشهبردار قسمتهای آسیبدیده یا تخریب شده ساختمان را بررسی میکند و گزارشی از آن ارائه میدهد که برای تصمیمگیری در مورد نحوه رفع خرابی استفاده میشود. این مرحله هم مربوط به زمان بعد از احداث ساختمان و در جهت کنترل سازه انجام میگیرد.
نقشهبرداری جزئیات: در ارتباط با کارهای معماری، مانند محل دقیق دربها، پارکینگ و… است.
نقشهبرداری سنجش از دور: بررسی ساختمان بدون نیاز به حضور فیزیکی با استفاده از ابزارهای پیشرفته [3].
اصول نقشهبرداری در فرآیند ساختوساز
- برداشت
در این مرحله متخصص نقشهبرداری با استفاده از ابزار و تجهیزات مورد نیاز مانند ژالن، شاخص (میر)، متر و دوربین نقشهبرداری اقدام به نقشهبرداری و ثبت مشخصات زمین، مشخصات سازه، زوایا، طول و عرض جغرافیایی و مواردی از این دست میکند. برای انجام صحیح این پروسه، نقشهبردار ابتدا نقطهای مشرف به نقاط مورد بررسی را انتخاب میکند.
نقشهبردار پس از تراز کردن دوربین نقشهبرداری، دستیار خود را به نقاط مورد نظر میفرستد و کمک نقشهبردار شاخص را که خطکشی بلند به طول 3 تا 4 متر است تراز میکند و در نهایت نقشهبردار به اصطلاح اقدام به برداشت میکند. در فرآیند برداشت، نقشهبردار اطلاعاتی نظیر ارتفاع، زاویه و مختصات جغرافیایی نقطه مورد نظر و فاصله دوربین و شاخص را اندازهگیری و ثبت میکند. نقشهبردار برای اندازهگیری فاصله دوربین و شاخص از متر لیزری استفاده میکند.
- ارائه نتایج کارشناسی
در این مرحله از نقشهبرداری ساختمان با استفاده از مشخصات به دست آمده در مرحله قبل، نقشه زمین، مقاطع طولی و عرضی در قالب جدول و دادههای دقیق به کارفرما ارائه میشود [4].
زمان انجام نقشهبرداری ساختمان
به طور کلی نقشهبرداری ساختمان میتواند پیش از احداث سازه و در مراحل طراحی و مطالعاتی، حین احداث سازه و مراحل خاکبرداری و پایدارسازی و پس از آن و پس از مراحل اجرای سازه و اسکلت انجام گیرد. نکته مهم این است که انجام فرآیند نقشهبرداری قبل از احداث ساختمان امری حیاتی است و جزء ملزومات قانونی و ایمنی ساختمانسازی به شمار میرود. در حالی که فرآیند نقشهبرداری حین ساخت و ساز و پس از آن امری اغلب اختیاری است که به درخواست کارفرما و جهت بررسی و کنترل کیفی سازه انجام میشود [4].
نقش نقشهبرداری در فرآیند ساختوساز
نقشهبرداری دقیق در طول فرآیند ساختوساز ضروری است. نقشهبرداران وظیفه نظارت بر محل ساختوساز را بر عهده دارند تا اطمینان حاصل کنند که زیرسازی طبق نقشههای طراحی ساخته شده است. در اینجا برخی از راههای کلیدی که نقشهبرداران در فرآیند ساختوساز مشارکت میکنند آورده شده است:
- نظارت بر قرارگیری اجزای زیرساخت مانند پایهها، دیوارها و ستونها؛
- اطمینان از اینکه زیرسازی با مشخصات صحیح ساخته شده است و الزامات نظارتی را برآورده میکند؛
- نظارت بر سایت برای خطرات احتمالی مانند گسلها یا رانش زمین؛
- ارائه دادهها برای تضمین کیفیت و کنترل کیفیت.
به طور کلی، نقشهبرداری بخش مهمی از هر پروژه مهندسی عمران است. نقشهبرداری دقیق مهندسان را قادر میسازد تا زیرساختهایی را طراحی کنند که ایمن، کارآمد و از نظر زیستمحیطی پایدار باشد. با پیشرفت تکنولوژی، زمینه نقشهبرداری به طور مداوم در حال تحول است و نقشهبرداران نقش مهمی را در تضمین موفقیت پروژههای مهندسی عمران ایفا میکنند [5].
شبکههای ساختمانی
در مورد ساختمانها، اغلب یک سیستم دلخواه از شبکهها ایجاد میشود تا با ردیفهای ستونها و دیوارهای باربر اصلی ساختمان مطابقت داشته باشد. شبکهها ممکن است در یک جهت بر اساس حروف الفبا و در جهت دیگر به صورت عددی (مانند نقشه راه) شناسایی شوند. شبکهها معمولاً اما نه لزوماً عمود هستند و اغلب اما نه لزوماً به طور مساوی فاصله دارند. طبقات و سطوح زیرزمین نیز شمارهگذاری شده است. سازهها، تجهیزات یا جزئیات معماری ممکن است با توجه به طبقه و نزدیکترین تقاطع محورهای دلخواه واقع شوند [6].
7 کاربرد اساسی نقشهبرداری در ساختمانسازی
خدمات نقشهبرداری در همه فرآیند ساختمانسازی تاثیرگذار است. در این بخش مهمترین کاربردهای نقشهبرداری ساختمان در ساختمانسازی معرفی میشود.
- بررسی و تعیین حدود اربعه و مساحت وضعیت موجود زمین و مطابقت با سند ثبتی؛
- همکاری با تیم طراحی و معماری و تعیین بهترین مکان احداث ساختمان؛
- جانمایی و پیادهسازی سایت پلان و محل فونداسیون بر اساس دستور نقشه شهرداری؛
- کنترل اجرایی گودبرداری، خاکبرداری و خطوط تراز بسترسازی؛
- جانمایی و کنترل موقعیت محورهای سازه، ستونها و اسکلت فلزی و بتنی؛
- کنترل تراز بتن، تاسیسات ساختمانی، سقف کاذب و مانند آن؛
- پیادهسازی نماهای پیچیده طراحی، رمپها و سایر اجزای فنی ساختمان.
مراجع
[1] Datumate, “What Is Construction Site Management.” 2024. Accessed: Mar. 09, 2024. [Online]. Available: https://www.datumate.com/glossary/construction-site-mapping/
[2] D. Bolkas, “Construction Surveying.” Accessed: Mar. 09, 2024. [Online]. Available: https://wilkesbarre.psu.edu/academics/surveying/careers/construction
[3] ف. گوهری, “نقشه برداری ساختمان کاربردها و مراحل انجام.” Accessed: Mar. 09, 2024. [Online]. Available: https://maan.ir/building-mapping/
[4] س. عدنانیساداتی, “همه آنچه باید درباره نقشهبرداری ساختمان بدانید – Parsland.” Accessed: Mar. 09, 2024. [Online]. Available: https://parsland.ir/مقالات/building-mapping/
[5] Utilitiesone, “From Mapping to Monitoring: The Role of Surveying in Civil Engineering Projects.” Accessed: Mar. 09, 2024. [Online]. Available: https://utilitiesone.com/from-mapping-to-monitoring-the-role-of-surveying-in-civil-engineering-projects
[6] R. Cooke, “Construction surveying explained”, Accessed: Mar. 09, 2024. [Online]. Available: https://en.wikipedia.org/wiki/Construction_surveying
معرفی دوره
ما یکسری دوره های داریم که در رابطه با نقشه برداری است که کاملا به صورت پروژه محور و عملی میباشد و همچنین برای توضیح های بیشتر در رابطه با دوره میتوانید روی دوره های زیر کلید کنید و مطالب آن ها را مطالعه بفرمایید
پلاگین شیت بندی اتوماتیک نقشه برداری UTMP
این پلاگین ویژه رشته نقشه برداری برای افزایش کیفیت نقشه ها و خروجی اتوماتیک نقشه است .این پلاگین در کنار…
دوره آموزش نقشه برداری با دوربین توتال استیشن و جی پی اس
آموزش پروژه محور نقشه برداری با دوربین توتال استیشن سندینگ و لایکا +آموزش گیرنده مولتی فرکانس (جی پی اس)
آموزش جامع نقشه برداری (صفر تا صد)
دوره جامع صفرتا صد نقشه برداری زمینی این دوره برای چه کسانی مناسب است؟ تمامی دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته…
دورره آموزشی تخصصی تفکیک آپارتمان
این آموزش در مرحله پیش فروش بوده و از هفته اول اسفند ماه آموزش ها اضافه خواهد گردید. دوره آموزش…
دوره آموزش نرم افزار civil3d
آموزش نرم افزار CIVIL3D ویژه نقشه برداری،با درنظر گرفتن جزئیات اجرایی مورد نیاز در پروژه ها بصورت تضمینی
دوره مبانی نقشه برداری
در این آموزش با اصول اولیه و اصلی نقشه برداری آشنا خواهید شد،دقیقا در نقشه برداری دنبال چه چیزی هستیم؟
نقشه برداری بدون وابستگی به تجهیزات و صرفا با یک متر، نخ ریسمان و …
آموزش نقشه برداری با جی پی اس مولتی فرکانس
در این آموزش در کوتاه ترین مدت زمان بصورت کامل با سامانه های ماهواره gnss آشنا خواهید شد و میتوانید پروژه های خود را با گیرنده مولتی فرکانس بصورت کاملا اجرایی به اجرا رسانید.
آموزش جامع ترازیابی (دوربین نیوو)
در این دوره بصورت کامل ترزایابی را بصورت اجرایی با روش های کامل یا خواهید گرفت در پروژه های ساختمانی،راهسازی خط انتقال لوله و…
آموزش نقشه برداری نمای ساختمان
آموزش نقشه برداری نما ساختمان با دوربین توتال استیشن بصورت کاملا پروژه محور
آموزش گوگل ارث ویژه نقشه برداری
بصورت تخصصی به کاربرد نرم افزار گوگل ارث در نقشه برداری پرداخته شده است و با حضور در پروژه های واقعی کاربرد این نرم افزار آموزش داده شده است
تبلیغات و بازار کار در مهندسی عمران و نقشه برداری
در این آموزش شما با روش های تبلیغات موثر با هزینه پایین والبته بازدهی سریع ویژه مهندسی عمران،معماری و نقشه برداری آشنا خواهید شد.
پروژه راهسازی با نرم افزار civil3d
در این آموزش برای اولین با در کشور روش طراحی یک پروژه راهسازی مطابق با نشریه 800(آیین نامه آرا) آموزش داده شده است که کارآموز بعد از گذراندن این آموزش توانایی طراحی یک پروژه راهسازی مطابق با آیین نامه آرا را بدست می آورد
دیدگاهتان را بنویسید